“Europa is niet de boeman.”, zei burgemeester Ludwig Vandenhove tijdens zijn toespraak naar aanleiding van koningsdag op donderdag 15 november 2012.

“Europa blijft een goede zaak, zelfs een zegen voor onze democratie, maar dan mag het niet afgeschilderd worden als boeman, die de burger enkel maar besparingen oplegt, die de burger enkel maar doet inleveren, etc.We moeten leren meer de positieve kanten van de Europese Unie (EU) te zien, zoals al het geld dat naar Limburg gegaan is als gevolg van de mijnsluitingen en hopelijk nu met de spijtige sluiting van Ford Genk.”

Hieronder vindt u de integrale tekst van de toespraak van Ludwig Vandenhove.

Eerwaarde heer deken
Eerwaarde heer pastoor
Mevrouw de parochieassistente
Dames en heren voorzitters, vlaggendragers en (bestuurs)leden van de vaderlandslievende verenigingen
Mijnheer de vrederechter
Generaals, kolonels, officieren en onderofficieren, al dan niet nog in actieve dienst
Afgevaardigden van het Comité Burgelijke Militaire Samenwerking (BMS)
Afgevaardigden van de lokale politie Sint-Truiden - Gingelom - Nieuwerkerken, de civiele bescherming en het Rode Kruis
Afgevaardigden van het koninklijk stedelijk feestcomité en de Raad van Elf
Mevrouw de stadssecretaris van de stad Sint-Truiden
Collega’s uit de politiek
Geachte genodigden
Dames en heren
Beste vrienden

Welkom op deze koningsdag.

Bedankt aan eerwaarde heer deken Albert Thijs, eerwaarde heer pastoor Luc Lammens, mevrouw de parochieassistente Maddy Lenaerts en het koor Canticum Novum voor het andermaal prachtig verzorgde Te Deum in de Onze Lieve Vrouwkerk. Ook proficiat aan eerwaarde heer deken voor zijn zeer actuele en passende homilie naar aanleiding van de actuele bedrijfssluitingen.
De kerk bewijst hiermee te midden van de bevolking te staan en neemt duidelijk afstand van het blind kapitalisme dat enkel uit is op winstmaximalisatie.

Vandaag vieren we onze dynastie, ons Koningshuis en daarmee het feit dat België al 182 jaar bestaat. Misschien zijn er, zeker in Vlaanderen, een toenemend aantal personen voor wie dit geen reden tot vieren is, maar voor ons is dit alleszins niet het geval.
Anders zouden we hier niet zijn.

Op een dag als deze moeten we even in de geschiedenis terugkijken.
In 1866 wou koning Leopold II zijn naamdag luister bijzetten – de feestdag van de Heilige Leopold de Goede – en werd het feest van het koningschap ingevoerd.
Koning Albert I verhuisde het feest naar 26 november, zijn naamdag.
Nadat het feest van het koningschap enkele keren van datum gewisseld is, werd met Leopold III het feest terug op 15 november gevierd.
Koning Boudewijn en Albert II wijzigden deze datum niet. 

Traditiegetrouw komen we op 15 november samen om onze gehechtheid uit te drukken aan onze Grondwet, aan België en aan de Koning.
Het is een traditie waarbij sommige personen zich vragen stellen.
Dit heeft te maken met ideologische overtuigingen, maar ook met heel praktische overwegingen: bijvoorbeeld met het gegeven dat vandaag sommige personen verlof hebben, anderen niet.
Hoe kunnen we jongeren de betekenis van deze dag bijbrengen voor wie het een gewone schooldag is? Nochtans is er een algemene vraag om in het onderwijs meer aandacht te schenken aan maatschappelijke thema’s en actuele gebeurtenissen.
Zie onder andere de teksten ‘Cartoon: Mijn eerste schooldag… en toen!?’ van 23 februari 2008 en ‘Ludwig Vandenhove gastdocent voor het Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen’ van 4 april 2010 op deze website.

Ik kan alleen maar hopen dat vandaag zoveel mogelijk leerkrachten.

En deze situatie heeft niets te maken met bevoegdheden.
Eén voorbeeld maar dat aantoont dat Belgisch of Vlaams vaak niet te maken heeft met fundamentele kwesties, maar met hele praktische zaken: alle diensten van het gemeentebestuur zijn dicht,  een Vlaamse bevoegdheid, de scholen zijn open, nochtans ook een Vlaamse bevoegdheid.

We hebben daarnet kunnen zien dat de aanwezigen op straat nog al verwonderd opkeken en zich afvroegen welke gebeurtenis we vandaag herdenken toen we na het Te Deum naar hier in het cultuurcentrum de bogaard wandelden.

Dames en heren
Beste vrienden

Uit talrijke enquêtes en opiniepeilingen blijkt, ondanks sommige politieke discussies, dat een grote meerderheid van de Belgen aanhanger is van het Koningshuis, die een katalysator blijft in dit complexe, veelkleurige land.

In Wikipedia staat vermeld: ‘een katalysator wordt figuurlijk gebruikt om iets aan te duiden dat een bepaald proces of het verloop van gebeurtenissen bevordert of (beslissend) wijzigt.
Het kan van alles betreffen: een persoon, een idee, een andere (niet of slechts zijdelings betrokken) gebeurtenis of iets anders dat invloed heeft (gehad) op een proces of de geschiedenis.’
We weten allemaal dat de aanwezigheid of het woord van de Koning weegt op een idee, een proces, een gebeurtenis of een beslissing.
Hij gaat in dialoog met regeringsleiders, met allerlei instellingen en groeperingen en met burgers, die terechtkomen in probleem - of rampzalige situaties.
Hij probeert zich te informeren, te bemiddelen, te verenigen, te troosten, het land vertrouwen te geven.

Alle instellingen beleven moeilijke tijden, niet alleen in België.
Dit is eigen aan onzekere economische en maatschappelijke tijden.
De geschiedenis bewijst dat.

In mijn toespraken van 1 en 11 november heb ik het gehad over België en Vlaanderen, laten we vandaag eens kijken naar de Europese Unie (EU) en de betogingen en onlusten in een aantal lidstaten.

De Europese crisis maakt ons terecht onzeker.
 

Zonder mij uit te spreken binnen het bestek van deze korte toespraak, wil ik enkele bedenkingen maken louter op basis van berichten in de media van de laatste dagen:
- met de problemen met Ford Genk rekenen wij in Limburg - terecht - op nieuwe, zelfs uitzonderlijke Europese steun, maar dan moeten we beseffen dat al dat Europees geld in Griekenland, Portugal of Spanje niet altijd slecht besteed is geweest of dat er niet ‘d office mee gesjoemeld is (1) (2);
- in Warschau, de hoofdstad van Polen, is er op onafhankelijkheidsdag, 11 november, voor ons een dag van vrede, zwaar gevochten tussen extreem-rechtse militanten en hooligans en de politie.
Is de idee van de Europese éénmaking precies niet gelanceerd om conflicten te voorkomen?;
- steeds maar hogere financiële tussenkomsten voor de brandweer in Spanje als de burgers er een beroep op doen (3) en de politie in Griekenland, die tegen betaling private opdrachten doen.  Dus steeds meer betalen voor veiligheid, nochtans een basistaak van de overheid.
Personen, die tegen betaling gezonde organen willen verkopen (4).
Enkele dagen geleden kreeg ik een mail van een gezin in Spanje om naar hier te kunnen komen om te werken in de fruitteelt en dat is niet de eerste keer.
Willen wij dit Europa?

Europa blijft een goede zaak, zelfs een zegen voor onze democratie, maar dan mag het niet afgeschilderd worden als boeman, die de burger enkel maar besparingen oplegt, die de burger enkel maar doet inleveren, etc.
We moeten leren meer de positieve kanten van de Europese Unie (EU) te zien, zoals al het geld dat naar Limburg gegaan is als gevolg van de mijnsluitingen en hopelijk nu met de spijtige sluiting van Ford Genk.

Als één land instort, treedt een verwoestend domino-effect op.
We zullen allemaal, rijk of arm, blank of zwart, hetero of holebi, gezond of minder gezond, moeten bijdragen om uit deze crisis te geraken.
We zullen het eigenbelang een beetje aan de kant moeten schuiven en het algemeen belang meer moeten vooropstellen.
Evolueren van IK naar WIJ, van MIJN naar UW, van ZIJ naar ONS.

Ik ben voor Europa omwille van de uitgangsstelling, VREDE, maar dan moet het een democratischer en sociaal Europa zijn, waar iedereen dezelfde kansen krijgt.
Zijn we nu echt vergeten uit de geschiedenis hoe conflicten ontstaan?
En dan val ik in herhaling: we moeten durven ons maatschappelijk en economisch model grondig te herdenken, anders gaan we er niet uitkomen.

Dames en heren
Beste vrienden

Het Koningsfeest is een bezinningsmoment, waarvan we er misschien te weinig hebben.
Echte bezinningsmomenten bouwen we te weinig in.
Als de media er aandacht aan besteedt, is iets of een gebeurtenis even voor velen een probleem, maar nadien is het snel vergeten.
In deze snelle, steeds meer individuele en virtuele wereld hebben we er meer dan ooit nood aan om nu en dan eens stil te staan bij de evolutie van onze maatschappij.
Met de afnemende welvaart en het dalend welzijn, zullen de verschillende bevolkingsgroepen elkaar opnieuw moeten opzoeken in een echt gesprek en zullen we de banden met elkaar moeten aanhalen.
We moeten opnieuw leren ‘SAMEN LEVEN’, leren delen met elkaar en leren elkaar te ondersteunen om te komen tot een meer warme samenleving.

In deze onzekere tijden is het koningshuis voor velen van onze burgers nog altijd een baken van continuïteit.
Alle gezagdragers en instellingen van ons land moeten proberen de toekomst van onze inwoners en vooral van de jongeren veilig te stellen.
We moeten de jongeren hoop geven door hen kansen te geven volgens hun eigen talenten en passies, én vooral door hen waarden van vriendschap, solidariteit, respect en verdraagzaamheid mee te geven.

Het lijkt misschien niet meer van deze tijd, maar waarden blijven belangrijk voor een samenleving.
Indien er geen respect is voor eenieders eigenheid, indien er geen solidariteit is met de zwakkeren in onze maatschappij, indien er geen gerechtigheid is, dan glijden we af naar een intolerante samenleving, die leidt tot ontevredenheid, conflicten, oorlogen, etc.  Daarom juist roep ik u op om die fundamentele waarden, waarvoor onze voorouders en de oud-strijders, die hier vandaag nog aanwezig zijn, gestreden hebben, hoog in het vaandel te blijven dragen.

Dames en heren
Beste vrienden

Ik nodig u uit om bij deze gedachten stil te staan en voor u zelf daar de gepaste bedenkingen bij te maken.
Neem deze overwegingen mee in de uitoefening van uw functies om tot een beter bestuur voor onze inwoners te komen.
Ik ben er zeker van dat de Koning zijn katalyserende rol zal trachten te blijven vervullen om te komen tot een aangenamer klimaat op maatschappelijk, sociaal, financieel, menselijk of welk vlak dan ook.

En nog dit: tijdens de 11-novemberviering vorige week in Bevingen wees de leerkracht de aanwezige kinderen op één zin uit het nationaal volkslied: ‘Bloei, o land, in ééndracht niet te breken’.
Ik vind dit prachtig en zelfs pakkend.
Een ‘zware’ zin, zoals wij dat plegen te zeggen, maar evenzeer heel didactisch en praktisch voor deze kinderen, bijvoorbeeld om mekaar niet te pesten op school en/of om verdraagzaam en solidair met mekaar om te gaan. Of hoe aan ons volkslied een heel actuele betekenis kan gegeven worden.

Ik wil afsluiten eindigend met mijn traditionele slotzin op 15 november: ik hef het glas op Zijne Majesteit de Koning en Hare Majesteit de Koningin, op de Koninklijke Familie, op België, Vlaanderen, Limburg en Sint -Truiden, op onze magistraten, op onze openbare instellingen, op onze gezagsdragers en op onze ambtenaren.

Ik dank u voor uw aandacht.

(1) ED. Beide Limburgen stappen samen naar EU-Commissie. In: Het Belang van Limburg, dinsdag 13 november 2012, p. 2.
(2) GPD. Polen A tegen Polen B. In: Het Belang van Limburg, dinsdag 13 november 2012, p. 10.
(3) AFP/GPD/RH. Zuurstof voor Spaanse eigenaars. In: Het Belang van Limburg, dinsdag 13 november 2012, p. 10.
(4) CLEMENS (K.). Crisis in Spanje: “Wil er iemand mijn nier kopen?”. In: Het Nieuwsblad, dinsdag 13 november 2012, p. 17.

Zie onder andere ook de teksten ‘Meer ingrijpen vanuit de Europese Unie (EU) moet een democratischer Europa inhouden’ van 16 november 2011, ‘Cartoon: 1 Mei: niet vergeten vanwaar het komt! ‘ van 1 mei 2012 en ‘Meer herinneringseducatie in het onderwijs’ van 12 november 2012 op deze website.