“De Stuurgroep Leefmilieukwaliteit in Genk-Zuid met regelmatige meetresultaten over de luchtkwaliteit en de gezondheidsimpact is een goed model om ook in andere situaties in Limburg toe te passen. Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan de afvalenergiecentrale in Beringen.”, zegt gedeputeerde voor leefmilieu Ludwig Vandenhove.

“Kortelings zal ik het initiatief nemen om op basis van de resultaten van Genk-Zuid een studiemoment of studiedag te organiseren met de bedoeling een model aan te reiken dat kan gelden voor gelijkaardige situaties in andere (Limburgse) gemeenten en steden.”

De Stuurgroep Genk-Zuid is samengekomen op donderdag 12 december 2013.
Hieronder vindt u een persbericht.   

Stuurgroep leefmilieukwaliteit in Genk-Zuid

Vandaag vond de stuurgroep leefmilieukwaliteit Genk-Zuid plaats. De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) stelde de nieuwe meetresultaten voor. Het Agentschap Zorg en Gezondheid maakte een inschatting van de betekenis van de meetresultaten voor de gezondheid van de omwonenden in het industriegebied.

Hoe zit het met de luchtkwaliteit?

Zware metalen
Uit de cijfers van de 4 meetposten van de VMM blijkt dat de gemeten concentraties aan nikkel en chroom in fijn stof verder dalen. Dat resultaat is het gevolg van de succesvolle investeringen van Aperam. De Europese streefwaarde voor nikkel wordt op alle meetposten gehaald in de periode september 2012 – augustus 2013. Omdat er geen overschrijdingen meer zijn van de Europese grens- en streefwaarden, zal de VMM vanaf 1 januari 2014 het aantal meetposten verminderen van 4 naar 2. Anderzijds, vanaf 2014 start de VMM PAK-metingen aan het centrum Bethanië in Genk. De humane biomonitoring studie toonde een verhoogde aanwezigheid van de PAK-merker in de urine. Met deze metingen wil de VMM nagaan welke PAK’s in de omgevingslucht voorkomen en welke bronnen verantwoordelijk zijn voor de PAK-concentraties in de omgevingslucht.

De gemiddelde kwikconcentratie is verhoogd ten opzichte van achtergrondlocaties in Vlaanderen. Het zijn vooral enkele hoge piekconcentraties die aanleiding geven tot een verhoging van het gemiddelde. Het jaargemiddelde ligt echter ver onder de richtwaarde gedefinieerd door de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO).

Andere parameters
De VMM voert dioxine- en PCB-depositiemetingen uit in de Loskaaistraat (woonzone) en in de Swinnenweyerweg (industriezone).

• In de dichtstbijzijnde woonzone, met name in het meest zuidelijke deel van Langerlo, is er in 2013 – tot nu toe – 1 overschrijding van de maandgemiddelde drempelwaarde die de VMM hanteert om de gezondheidskundige impact te toetsen.
• De verontreiniging is het hoogst in de industriezone zelf, vlak bij een schrootverwerkend bedrijf. .

Vanaf 2009 meet de VMM ook de concentraties aan vluchtige organische componenten zoals tolueen in de Mondeolaan. Er worden kortstondige pieken van tolueen gemeten, waarbij de WGO-richtwaarde evenwel niet overschreden wordt. Sinds 2011 daalt de maximale uurconcentratie van tolueen.

Daarnaast meet de VMM stikstofdioxide en zwaveldioxide ter hoogte van de Mondeolaan. Op deze meetplaats worden alle milieukwaliteitsnormen voor stikstofdioxide en zwaveldioxide gerespecteerd.
De VMM meet fijn stof (PM₁₀) in Diepenbeek. Ook voor fijn stof voldoen alle gemeten concentraties aan de grenswaarden.

Hoe zit het met de gezondheidsimpact?

De afgelopen jaren is er een significante verbetering naar gezondheidsimpact. Door de inspanningen van de industrie daalde de concentratie aan zware metalen mangaan, nikkel en chroom, in de omgeving van Genk-Zuid. Zo is de concentratie aan nikkel vorig jaar reeds onder de gezondheidskundige streefwaarde gezakt, deze trend wordt dit jaar bevestigd. Wat betreft zeswaardig chroom is er nog een weg af te leggen en moeten de huidige inspanningen verdergezet worden.

Een aandachtspunt op dit ogenblik is de toch vrij hoge piekwaarde van PCB’s in het  zuidelijke deel van de woonzone Langerlo (Genk Kolenhaven). Samen met de in de humane biomonitoring gemeten waarden van PAK’s, vereisen de PCB’s blijvende aandacht.

De gemeten arseenpieken in het voorjaar 2013 werden niet meer waargenomen verderop in 2013. Toch moeten we afwachten of deze positieve trend bevestigd kan worden in de komende winterperiode. Deze aandacht is ook vereist voor het gemeten kwik.  De meetwaarden van kwik en arseen overschrijden de gezondheidskundige toetsingswaarden niet. Ter bescherming van de volksgezondheid mogen deze hoge pieken geen ‘vaste waarde’ worden en moet getracht worden deze te voorkomen.

Door het toepassen van enkele eenvoudige preventietips kan je de risico’s al drastisch verlagen. Concrete tips kan je terugvinden op www.genk.be. Natuurlijk blijft bronopsporing en bronaanpak de belangrijkste maatregel. In dit kader hopen we met de resultaten van de nieuwe PAK-meetpost aan centrum Bethanië meer inzicht te krijgen en zo gericht aan preventie en/of bronaanpak te kunnen werken.

Zie onder andere Luchtkwaliteit Genk-Zuid blijft verbeteren. TVL-journaal, 12-12-2013. Concentratie zware metalen in lucht blijft dalen. Het Laatste Nieuws, 13-12-2013, p. 17. Drempelwaarde dioxinesoverschreden in Langerlo. Het Belang van Limburg, 13-12-2013, p. 29. Aantal zware metalen in de lucht daalt in Genk-Zuid. Het Nieuwsblad, 13-12-2013, p. 25. Aantal zware metalen in de lucht daalt in Genk-Zuid. De Standaard, 13-12-2013, p. 37.

Zie ook ‘Milieu integreren in het gemeentelijk mobiliteitsbeleid’ van 26-11-2013 en Afvalenergiecentrale in Tervant (Beringen) is belangrijk voor Limburg  van 19-10-2013 op deze website.