"Ik maak mij zorgen over de toekomst van ons land en de positie van Vlaanderen daarin."

Dat zei onder andere burgemeester Ludwig Vandenhove op zondag 10 juli 2011 naar aanleiding van de Vlaamse feestdag in Sint-Truiden.

Hij had het achtereenvolgens over de actuele economische en sociale toestand in Vlaanderen, de interne Vlaamse staatshervorming en de huidige politieke crisis.

 

Hieronder vindt u de integrale tekst van deze toespraak.

 

 

Mevrouw de voorzitter en leden van de stedelijke cultuurraad en van het plaatselijk 11 julicomité
Dames en heren
Beste vrienden
Collega’s uit de politiek

 

 

Namens het stadsbestuur van Sint-Truiden heet ik u van harte welkom op deze 11 juliviering.

 

 

Ik kan niet zeggen dat hier vandaag een gelukkig burgemeester voor u staat, want bekommerd om ons democratisch systeem zoals ik ben, maak ik mij zorgen over de toekomst van ons land en de positie van Vlaanderen daarin.
Ik kom hier straks nog even op terug.

 

 

Op 11 juli komen we in Vlaanderen samen om te herdenken wat er zich op die dag in 1302 afspeelde in het Groeningenveld te Kortrijk, een datum, die dankzij de geromantiseerde versie van Hendrik Consience uitgroeide tot dit Vlaams Feest.
Dit feest kreeg een zeer symbolische betekenis, ook al waren er in 1302 aan beide zijden Franstaligen aan het vechten.

 

 

En het is een cliché, maar ook een waarheid als een koe: wie zijn verleden niet kent, heeft geen toekomst.
Nu zoveel burgers, al dan niet politiek, zich bekennen tot Vlaming, doen ze er goed aan hun geschiedenis toch enigszins te leren kennen. Zo zullen ze ervaren dat Vlaanderen niet altijd en zelfs nog niet zo lang de rijkste regio in België is.

 

 

De staatshervorming zou een proces moeten zijn dat niet als een afrekening met de tegenpartij gezien wordt.
Bereidheid tot compromissen, gezond verstand, sereniteit en wederzijds begrip en vertrouwen zijn wat we nodig hebben.
Dit is precies wat er de laatste 4 jaar, en zeker ook weer de laatste dagen, precies niet is geweest met alle negatieve gevolgen van dien voor ons land.

 

 

Alle taalgroepen en partijen aan de onderhandelingstafel zouden moeten begrijpen dat democratie en politiek ‘een zaak zijn van gelijk krijgen, niet (altijd) van gelijk hebben’ zijn.

 

 

Dames en heren
Beste vrienden

 

 

Ik wil het eerst hebben over de economische en sociale situatie in Vlaanderen.
De geciteerde gegevens komen uit ‘De Sociale Staat van Vlaanderen 2011’.
Het is de 2e bijdrage in een meerjarig onderzoeksprogramma waartoe het Vlaams parlement opdracht gegeven heeft aan de Studiedienst van de Vlaamse Regering (SVR) en die pas enkele weken geleden is verschenen.

 

 

 

 

 

Het is gemiddeld goed leven in Vlaanderen.
Voor heel veel zaken doen we het beter dan het Europees gemiddelde en in sommige (levens)domeinen staan we zelfs aan de wereldtop.

 

 

Dankzij gedeelde inspanningen en een goed onderbouwd sociaal overleg leven we in een welvarende regio in een welvarend land.
We kennen een relatief lage loonspanning. Zo scoren we beter qua inkomensongelijkheid dan Duitsland.
Dat is goed nieuws, want minder inkomensongelijkheid betekent meer (fysieke en mentale) gezondheid, meer en beter onderwijs, meer veiligheid, etc.

 

 

Kers op de taart: we hebben nog steeds een performante sociale zekerheid.

 

 

Dus is er reden tot hoerageroep, maar er zijn heel wat kanttekeningen te maken.
Je zal maar die laaggeschoolde zijn, die alleenstaande, die allochtoon, die persoon met een handicap, die kansarme, die chronisch zieke of die langdurig werkloze, kortom, diegene, die aan de verkeerde kant van de statistiek staat. Bovendien dateren de meeste cijfers uit deze studie van voor de crisis en dreigt het plaatje bijgevolg nog minder rooskleurig te worden.

 

 

Als we verder kijken dan algemene gemiddelden, ontdekken we dat Vlaanderen verre van koploper is. Bovendien slagen we er voor deze groepen niet in om vooruitgang te boeken.

 

 

Algemene maatregelen blijven nodig, want het is mede dankzij deze initiatieven dat het globaal goed leven is bij ons. Maar als we echt eveneens een sociale koploper willen zijn, moeten we inzetten op een specifieke duw in de rug voor wie er nood aan heeft.
We moeten sociale rechten automatisch durven toekennen en we mogen niet vies zijn van selectiviteit in de inzet van middelen.

 

 

De Vlaamse regering zal echte keuzes moeten maken om deze achterstand voor bepaalde bevolkingsgroepen weg te werken.
Ondanks de crisis is er voldoende geld.
Alleen moet er voldoende onderlinge solidariteit zijn om dit te doen.

 

 

Ten tweede wil ik het even hebben over de interne Vlaamse staatshervorming.
Het is bijna een vervolgverhaal, want ik heb het er elk jaar over naar aanleiding van 11 juli, omdat ik er als burgemeester en als lid van het directiecomité van de Vlaamse Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) nauw bij betrokken ben.
Vlaanderen is enorm ingewikkeld qua overleg, procedures, subsidies, etc.
De Vlaamse regering en het Vlaams parlement zijn bezig met deze interne Vlaamse staatshervorming, maar wat mij betreft niet praktisch, snel en voldoende genoeg.
Er is een witboek dat de basis vormt voor een interne Vlaamse staatshervorming, waarbij gemeenten/steden meer bevoegdheden zouden krijgen, er zijn de intenties omtrent de zogeheten planlastvermindering voor gemeenten/steden, er is het verslag ‘Naar een snellere en betere besluitvorming over complexe projecten’ van de commissie Investeringsprojecten, er is het rapport ‘Aanbevelingen aangaande de versnelling van maatschappelijk belangrijke investeringsprojecten Sneller door Beter’ en er is het ontwerp voor een nieuw gemeentedecreet.

 

Op papier klinkt dit allemaal mooi, maar in de praktijk merken we daar (te) weinig van.
Hoe valt het nu bijvoorbeeld te verklaren dat het nieuwe gemeentedecreet razendsnel door de Vlaamse regering en het Vlaams parlement moet gesluisd worden, terwijl Vlaamse gemeentebestuurders, over de democratische partijgrenzen heen, er nog heel wat bedenkingen bij hebben?

 

 

Het is niet mijn bedoeling hier ten gronde in te gaan mijn visie op deze plannen tot een interne Vlaamse staatshervorming - ik heb dit al vaak genoeg gedaan en u kan hieromtrent alles terugvinden op mijn website www.ludwigvandenhove.be -, maar voor mij is het vooral een mentaliteit, én bij de Vlaamse bestuurders, én bij de Vlaamse ambtenaren.
Wat mij betreft, blijft het eerder bij intenties dan bij concrete maatregelen op het terrein.
Niet voor niets zei ik vorig jaar naar aanleiding van de Vlaamse feestdag over het groenboek dat nu een witboek is ‘Eerst zien en dan geloven’.
Zie onder andere de tekst ‘Eerst zien en dan geloven’ van 24 augustus 2010 op deze website. 
Ik stel vast dat de politici, die elke dag voluit gaan voor meer autonomie voor Vlaanderen niet diezelfde ijver aan de dag leggen voor meer autonomie voor gemeenten en steden met daarbij uiteraard de overeenstemmende financiële middelen.

 

 

Ten derde en tot slot wil ik het kort hebben over de huidige politieke crisis, niet over de inhoud, wel over de manier waarop er blijkbaar op dit moment (door sommigen) aan politiek gedaan wordt.

 

 

Burgers stemmen voor politici, die beslissingen durven nemen en die leiden (en lijden).
Dit geldt in de nationale en Vlaamse politiek, maar ook in onze eigen stad Sint –Truiden. Althans zo hebben ze het mij meer dan 30 jaar geleden geleerd. Dit is dan ook één van de redenen, misschien tot grote tevredenheid van sommigen, waarom ik na die meer dan 30 jaar zeer ernstig overweeg om in die politiek geen eerste rangsrol meer te spelen.

 

 

Toen ik mijn eerste stappen in de politiek zette, heb ik geleerd dat wij als politici moeten luisteren naar de mening van de burger - vandaar mijn grote aanwezigheidspolitiek, gisteren bijvoorbeeld een gemiddelde zaterdag in de zomer een begrafenis, zitdag, 3 huwelijken, 1 officiële ontvangst, een korte bespreking over een tentoonstelling, 2 gouden bruiloften en 4 buurtbarbecues -, maar dat diezelfde burger soms moet ‘opgevoed worden’ om rekening te houden met het algemeen belang dat niet altijd, zelfs meestal niet, overeenstemt met de persoonlijke belangen.
In deze tijden van toenemend individualisme is dit laatste spijtig genoeg meer en meer het geval.
Politici zijn precies verkozen om beslissingen te nemen, die (soms) tegen dat individueel belang van de burger ingaan.
Dat is de essentie van democratie.

 

 

De essentie van democratie is ook dat de kiezer beslist en nu de politieke kaarten precies zeer moeilijk gelegd heeft. Diezelfde burger geeft dan echter al gauw kritiek dat die politici er niets van bakken en er niet in slagen een regering te vormen met de kaarten zoals zij/hij ze geschud heeft.

 

 

Dames en heren
Beste vrienden

 

 

Wat we het laatste jaar meegemaakt hebben sinds de federale parlementsverkiezingen van zondag 13 juni 2010, met deze week weer maar eens een triest hoogtepunt, gaat hier precies tegen in.
Een (groot) gedeelte van de huidige generatie politici is blijkbaar enkel nog maar geïnteresseerd in de zoveelste opiniepeiling of enquête via het één of het ander sociaal netwerk van morgen,  neen nog erger van vandaag, eerder dan in het algemeen belang.
Vorige week hebben we zelfs meegemaakt dat een partij het standpunt aanpast na de visie van een andere partij gehoord te hebben.
Ik heb voor hen nog 2 boodschappen, of beter uitspraken, die ik al enkele keren gedaan heb en die terug te vinden zijn op mijn website www.ludwigvandenhove.be: ‘Niet beslissen is ook beslissen’ en ‘Beter een slechte beslissing dan geen beslissing’.

 

 

Wij zouden opnieuw meer moeten beseffen hoe blij we moeten zijn in een democratie - met al zijn gebreken - te mogen leven. Maar de meerderheid van de bevolking en zelfs van de politici beseft dit niet meer, integendeel, wij spelen met onze democratie, waar ze op zoveel andere plaatsen in de wereld alleen maar kunnen van dromen. En ook dit heeft te maken met onze levensstandaard. Toen ik bijvoorbeeld eind maart - begin april in Nueva Guinea in Nicaragua, onze zusterstad, was, heb ik daar de miserie, waarin de bevolking daar nog leeft kunnen ervaren, maar evenzeer hoe dat zij wel dagelijks met politiek bezig zijn.

 

 

Normaal doe je wensen bij nieuwjaar, maar ik doe er nu naar aanleiding van de Vlaamse Feestdag.
Ik wens dat de Belgische en Vlaamse politici opnieuw voor elkaar begrip en wederzijds respect zouden opbrengen, opnieuw het belang van onze democratie zouden vooropstellen, opnieuw aan het algemeen belang zouden denken in plaats van alleen aan hun eigen achterban en samen in daden, niet enkel in woorden, zouden streven naar een OPEN en verdraagzaam, intercultureel en interreligieus België en Vlaanderen binnen Europa en de OPEN wereld, waarin we leven.

 

 

 

 

 

Ik wens u nog een prettige zondag en straks veel plezier met ‘Vlaanderen zingt’ op de Groenmarkt.

 

 

Diegenen, die er naartoe gaan om plezier te maken, wens ik veel amusement toe, diegenen, die er naartoe gaan uit overtuiging en/of met de bedoeling een politieke boodschap te brengen, vraag ik, met alle respect, goed na te denken over welke boodschap het gaat.

 

Bedankt voor uw aandacht.