Komt er een echt stikstofakkoord?

Door Ludwig Vandenhove op do, 28/04/2022 - 11:52

“Ik vrees van niet”, zegt Vlaams volksvertegenwoordiger Ludwig Vandenhove.

“Dat is andermaal mijn conclusie na de gezamenlijke Commissies Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid en Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie in het Vlaams parlement op woensdag 27 april 2022.

Niet dat wij als VOORUIT zo enthousiast zijn over het nu bereikte stikstofakkoord, maar er moet wel een akkoord komen, beter een slecht akkoord dan geen akkoord!

Het was ‘het volgende rondje stikstof’ in aanwezigheid van viceminister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Economie, Innovatie, Werk, Sociale economie en Landbouw Hilde Crevits (CD&V) en Vlaams minister van Justitie en Handhaving, Omgeving, Energie en Toerisme Zuhal Demir (N-VA).

Voor mij is het duidelijk: in het stikstofdebat zit de oppositie binnen de eigen meerderheid.
Uiteraard moet iedereen de gelegenheid hebben om bezwaren in te dienen binnen de procedure van een openbaar onderzoek. Maar de manier waarop de Boerenbond (BB), met steun van de CD&V tijdens talrijke acties, oproept om bezwaren in te dienen, doet mij eerder denken aan een actiecomité dat het stikstofakkoord wil ‘torpederen’.
Milieuorganisaties, die vanuit diezelfde hoek soms extremistisch genoemd worden, kunnen hier ‘een puntje aan zuigen’.

Voor mij gaat het fenomeen van teveel stikstof fundamenteel over een volksgezondheidsprobleem.
Dat wordt veel te weinig benadrukt.

Tijdens het debat werden er weer heel wat technische bemerkingen gemaakt bij het akkoord. En dat moet gebeuren, maar het Vlaams parlement is - of zou dat moeten zijn - toch voor alles een politiek orgaan.
Zoals zo vaak, moest ik weer maar eens denken aan een uitspraak van Johan Vande Lanotte:
“Dat Vlaams Parlement is mij veel te gepolijst, veel te vriendelijk ook. Dat is niet mijn stijl.” (1)
Voor mij past dit binnen de strategie van zoveel mogelijk tijd winnen zodat er niet echt een stikstofakkoord komt voor de volgende Vlaamse verkiezingen van 2024. Nochtans is er geen tijd meer te verliezen: willen we tot een situatie komen zoals in Nederland, waar het na rechterlijke uitspraken niet meer mogelijk is om nog maar iets te doen?
Willen we echt een vergunningsstop in Vlaanderen? En dan gaat het niet enkel over landbouw, maar ook over andere sectoren, zoals de bouw en/of industriële activiteiten.

Schieten de diverse administraties tekort bij het uitvoeren van het akkoord en in de contacten met de getroffen landbouwers?
Als dat zo is, moeten de beide ministers dat uitklaren met de ambtenaren en desgevallend optreden. Maar het kan toch niet de bedoeling zijn dat elk individueel dossier in het Vlaams Parlement besproken wordt, zoals dat gebeurd is met het dossier van de Abdij van Averbode.
Voor mij is dat een dossier zoals elk ander dossier.
Dit is geen beleid meer, wel je reinste dienstbetoon. En dan kom je tot een eerder emotionele discussie. (2)
Op een bepaald moment ging het zelfs hoe de telefoon opgenomen wordt in de Norbertijnenabdij…
Niet dat ik Open Vld-collega Gwendolyn Rutten haar tussenkomst kwalijk neem.
In een parlement is er nu eenmaal ‘freedom of speech’.
Voor alle duidelijkheid: ik heb niets tegen het project in en rond Averbode.
In mijn periode als Limburgs gedeputeerde heb ik het nog een aantal keren bezocht in het kader van het project de Merode.

Als de CD&V via collega Vlaams Parlementslid Tinne Rombouts dan vraagt “dat er eerst een sociaaleconomische impactstudie moet gebeuren vooraleer er sprake kan zijn van de uitvoering van het stikstofakkoord”, gaat het voor mij echt over vertragingsmanoeuvres. Trouwens, voor mij ook nog eens de bevestiging dat het socio-economisch gegeven voorgaat op de gezondheid van de burger. Want voor mij is en blijft het stikstofdossier voor alles een dossier qua volksgezondheid.

Een andere uitspraak van Tinne Rombouts: “als landbouwers zich tot de bank wenden, krijgen ze geen middelen meer om te investeren”.
Net alsof daar een verschil is met andere middenstanders en/of ondernemers. Trouwens, het was beter geweest indien (sommige) banken dat eerder gedaan hadden met bepaalde landbouwers of landbouwfamilies, dan waren die niet zo diep in de schulden geraakt.

De uitvoering van dit stikstofakkoord zal een zaak zijn van én moeilijke beslissingen en ingrepen, én van innovatie.
Het is én én, niet of of.
Wie teveel inzet op en/of gelooft in innovatie om dit fundamenteel probleem aan te pakken, maakt de betrokken landbouwers iets wijs.

Elke keer worden in het debat eveneens de persoonlijke familiale en/of psychische problemen van de landbouwers en/of landbouwer families aangehaald. Terecht, maar die situaties mogen niet gebruikt en zeker niet misbruikt worden in het kader van het akkoord.
De overheid moet een kader scheppen om die maximaal aan te pakken, maar niet enkel voor de landbouwers, maar voor alle beroepscategorieën en voor de ganse bevolking.

En de fruitsector?
Persoonlijk denk ik niet dat die zwaar getroffen zal worden door het stikstofakkoord. Maar moest dat zo zijn, zal ik als ‘man van de streek’ nog altijd pleiten voor een akkoord.
De fruittelers, die dan getroffen zouden worden, moeten voldoende gecompenseerd worden, net zoals dat het geval moet zijn met de landbouwers, die actief zijn in andere branches.

De politiek moet durven beslissen en zich niet wegsteken achter rechterlijke uitspraken.
Gelukkig leven we in een democratie waar er scheiding der machten is.
Het gaat niet op om zich de éne keer weg te steken achter rechterlijke uitspraken en de andere keer ze zwaar te bekritiseren.
De N-VA is daar nog al inconsequent in: Zuhal Demir gebruikt gerechtelijke uitspraken om het stikstofakkoord door te drukken, N-VA voorzitter Bart De Wever bekritiseert de Raad van State omwille van de uitspraak rond de Oosterweelverbinding. (3)

Conclusie: iedereen heeft de mond vol over de betrokken landbouwers zekerheid bieden.
Voor mij is de grootste zekerheid bieden nu doordoen, niet nog meer tijd verliezen door hen valse hoop te geven."