Meerderheid in Vlaams parlement zet door met inperking beroepsrechten burgers

Op woensdag 19 mei 2021 heeft de meerderheid (N-VA, CD&V en Open Vld) in het Vlaams parlement het decreet goedgekeurd, waarbij het moeilijker wordt voor de burger en voor de milieu- en natuurorganisaties om beroep aan te tekenen tegen een omgevingsvergunning.
De VOORUIT-fractie stemde tegen.

De bedoeling van dit decreet is de drempel voor eventuele beroepers te verhogen onder het mom van vereenvoudiging en het vermijden van procedureslagen”, zegt Vlaams volksvertegenwoordiger Ludwig Vandenhove.

“De milieu- en natuurbeweging en een aantal burgercollectieven hebben met een petitie ruim 21.850 handtekeningen van burgers verzameld. Maar dat heeft niet kunnen helpen.
Zij trekken nu naar het Grondwettelijk Hof met de vraag om het decreet te vernietigen, omdat het zou indruisen tegen het grondwettelijk recht op de bescherming van een gezonde leefomgeving.

In de praktijk zal het voor burgers veel moeilijker worden om via de rechtbank op te komen voor leefmilieu en natuur.
Vooreerst moeten ze al een advocaat onder de arm nemen tijdens het openbaar onderzoek. Zo dreigt een openbaar onderzoek een discussie te worden tussen advocaten en/of specialisten in plaats van een publiek debat over de grond van de zaak. Bovendien is het onduidelijk wie in beroep zal kunnen gaan: zij of hij moet een eigen nadeel aantonen of de betrokken rechter moet oordelen dat het gaat over een geval van ‘openbare orde’.

Het advies van de Raad van State is ook zeer negatief over het decreet.

Het Grondwettelijk Hof heeft in 2019 een gelijkaardig decreet vernietigd, omdat het in tegenstrijd was met het Internationaal Verdrag van Aarhus dat net inzet op een ruime toegang tot de rechtbank voor milieuzaken. De bescherming van een gezonde leefomgeving en van de natuur is eveneens een grondwettelijk recht.

De biodiversiteitsstrategie van de Europese Commissie (EC) heeft net de bedoeling dat Niet-Gouvernementele Organisaties (NGO ’s) en burgers meer toegang krijgen tot nationale rechtbanken.
Dit decreet gaat hier tegen in.

Dit nieuwe decreet zal juist het tegenovergestelde effect hebben: het zal leiden tot meer procedure-discussies. Daarenboven stijgt de kans dat onwenselijke projecten door de mazen van het net glippen. (1)

Wij zullen als VOORUIT de milieu- en natuurorganisaties blijven steunen in hun verzet.

In de Commissie Algemeen Beleid, Financiën, Begroting en Justitie van dinsdag 27 april 2021 heb ik namens de VOORUIT- fractie het woord gevoerd.
In de plenaire vergadering van woensdag 19 mei 2021 is dit gebeurd door - tijdelijk (wegens zwangerschapsverlof van Hannelore Goeman) - fractieleider Hannes Anaf, omdat er maar een beperkt aantal leden mogen aanwezig zijn omwille van Covid-19. (2)