Oprichting Vlaams datanutsbedrijf

De Vlaamse regering heeft beslist een eigen datanutsbedrijf op te richten.
Deze organisatie zal als neutrale derde partner, tussen de privésector en de overheid, trachten katalysator te spelen van vernieuwende maatschappelijke en/of economische initiatieven.

“Tijdens de Commissie voor Algemeen Beleid, Financiën, Begroting en Justitie van het Vlaams parlement van dinsdag 15 november 2022 werd het desbetreffende ontwerpdecreet besproken en gestemd”, zegt Vlaams volksvertegenwoordiger Ludwig Vandenhove.
Het gaat om ‘het ontwerp van decreet houdende machtiging tot oprichting van het privaatrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd Agentschap Vlaams Datanutsbedrijf in de vorm van een naamloze vennootschap’.

De Vlaamse regering wil met de oprichting van een eigen Vlaams datanutsbedrijf inzetten op een nieuwe uitdaging: het omgaan met data en alles wat daarmee gelieerd is, zoals databescherming en datamining.

Na de toelichting door minister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Buitenlandse Zaken, Cultuur, Digitalisering en Facilitair Management Jan Jambon deed ik een tussenkomst namens de VOORUIT-fractie.

Principieel is het een goede zaak dat Vlaanderen hierop inzet.
Het gaat hierbij om een nieuwe dienstverlening naar de burgers, bedrijven en organisaties toe, zoals bijvoorbeeld het aanbieden van datakluizen
.
Data worden in de toekomst meer en meer iets als elektriciteit, water en internet, kortom een noodzaak om te kunnen functioneren in onze samenleving.
Niet voor niets worden data soms het nieuwe goud genoemd, het gaat om een heuse dataeconomie.
Als VOORUIT juichen wij toe dat de Vlaamse overheid hierop inzet en zoekt naar mogelijkheden om hier een zo concreet mogelijke dienstverlening rond uit te bouwen.

Wij hebben wel een aantal bemerkingen bij de voorliggende tekst, die grosso modo in twee blokken zijn te verdelen:

-de technische uitdagingen.
Er zijn veel opmerkingen van de Gegevensbeschermingsautoriteit en de Vlaamse privacy commissie.
Zij bevestigen dat er heel wat zorgen zijn en blijven rond de manier waarop er met die data zal omgegaan worden.
De Vlaamse overheid moet garanderen dat de opgeslagen gegevens van burgers, organisaties en bedrijven beschermd zijn binnen deze nieuwe omgeving.
De burger moet kunnen vertrouwen in deze nieuwe instelling.
Een goede opvolging en nauwe samenwerking met de privacy-experten wordt hierbij cruciaal.
Wie zal deel uitmaken van het op te richten Adviescomité dat over de privacy moet waken?;

-de huidige N-VA-cd&v-Open Vld-meerderheid heeft de bedoeling om op termijn deze instelling te commercialiseren en te privatiseren.
Daar maken wij ons als VOORUIT grote zorgen over
.
Laten de aard van de organisatie en de opgeslagen data toe dat de overheid deze uit handen geeft?
Is een privatisering per definitie niet uitgesloten voor dit soort van activiteiten?
We hebben nu een grote voorsprong op andere landen, binnen de Europese Unie (EU) zitten we in het koppeloton: waarom houden we dat dan niet in overheidshanden?
Wat is de bedoeling? Is het de bedoeling dat de Vlaamse overheid alle investeringen doet en de burgers overtuigt om hun data in overheidskluizen te plaatsen om na een paar jaar dit bedrijf volledig te commercialiseren en alles in handen van de markt te leggen?

Ik heb ook nog een aantal bijkomende vragen gesteld:
-aan welke private bedrijven wordt gedacht om mee samen te werken en/of om mee in zee te gaan?;
-zijn de voorwaarden al bekend, waaronder die samenwerking met de private sector kan gebeuren?;
-is er samenwerking met de federale overheid?
Belangrijk is dat de burger over één datakluis zou beschikken;
-kunnen gemeenten rekenen op de dienstverlening van dit Vlaams datanutsbedrijf?;
-zijn er voldoende initiatieven om de bevolking te informeren over het gebruik van deze activiteiten?
Kijken we maar naar de huidige problemen met de federale eBox, waardoor een aantal burgers hun jaarlijkse onroerende voorheffing niet of te laat betaald hebben, omdat ze de aanslag niet meer per brief gehad hebben? (1); 
-hoe zit de relatie met het Agentschap Digitaal Vlaanderen?

Een goed initiatief, maar omwille van de vragen, die we er nog rond hebben, heeft VOORUIT zich onthouden bij de stemming.”