‘Muziek, Woord en Beeld’ is het onderwerp van Open Monumentendag (OMD) 2012. Sint-Truiden, met zijn imago van erfgoed- en monumentenstad, neemt uiteraard ook weer deel met een heel uitgebreid programma.

Het programma van zondag 9 september 2012 kan u bekijken op http://www.toerisme-sint-truiden.be/Open-monumentendag.html.
Een folder kan u bekomen bij toerisme Sint-Truiden, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden.

Dit jaar is OMD weer iets speciaals in Sint-Truiden, gezien de Brouwerij & Alcoholstokerij Wilderen één van de vijf laureaten is voor de Vlaamse Monumentenprijs 2012.
Zie ook de tekst ‘Brouwerij Wilderen genomineerd voor de Vlaamse Monumentenprijs’ van 12 juli 2012 op deze website.

Traditioneel is er een publicatie, die geïnteresseerden jaren later nog kan laten kennismaken met de opengestelde monumenten en de georganiseerde activiteiten.

Het boek zal op 9 september 2012 te verkrijgen zijn bij de verschillende opengestelde monumenten.
Op andere dagen kan u voor een publicatie terecht bij toerisme Sint-Truiden, cultuurcentrum de Bogaard, Capucienessenstraat 8 of in de Standaard Boekhandel, Luikerstraat 16 B te Sint-Truiden. 
 

Hieronder vindt u het integrale voorwoord van schepen voor monumentenzorg Els Sneijers en burgemeester Ludwig Vandenhove.

‘Als thema voor de Open Monumentendag (OMD) werd dit jaar gekozen voor “Muziek, woord en beeld”.

Reeds vanaf de vroege middeleeuwen waren met de aloude abdij muziek, woord en beeld prominent aanwezig te Sint-Truiden.
In de abdij was een belangrijk scriptorium, een gedeelte van de manuscripten wordt vandaag bewaard in de universiteitsbibliotheek te Luik.
Muziek en zang weerklonken in kerk en pandgang, beeld en smeedwerk verfraaiden het abdijcomplex.

Abt Jozef van Herck liet omstreeks 1770 de abtsvleugel als een keizerlijke residentie inrichten door de Brusselse architect Laurent B. Dewez.
Gidsen nemen u mee langs de prachtige plafondschilderingen in de keizerszaal en het aanpalende salon. Uitzonderlijk worden ook de seminariebibliotheek en de privé kapel van de directeur van het kleinseminarie opengesteld.
Met de komst van het kleinseminarie in 1843 begon het oude abdijcomplex aan een nieuw leven.
Architect Louis Roelandt ontwierp de academiezaal als podium voor het artistieke werk van de seminaristen.
Het rijke stucwerk, met muziekinstrumenten in de koepel, zijn een blijvende verwijzing naar de oorspronkelijke functie van de zaal als ruimte voor woordkunst en muziekopvoeringen.
Enkele teksten uit de rijke collectie van het taalminnend genootschap Utile Dulci worden tijdens Open Monumentendag gedeclameerd.

Op de Grote Markt vind je het stadhuis met de hallentoren en zijn beiaard.
Leuvenaar Andreas van den Gheyn goot in 1754 de 41 beiaardklokken, na latere aanvullingen zijn het er nu 50.
Tijdens de namiddag kan eenieder genieten van het vakmanschap van de stadsbeiaardier.
In de ontvangsthal van het stadhuis staat een mooie collectie smeedwerk van kunstsmid August Vervloet, uit privé verzamelingen ,opgesteld.

In de Onze-Lieve-Vrouwekerk zijn twee orgels bewaard gebleven.
Het koororgel is van de hand van Truienaar Arnold Clerinx.
Om 14.00 uur is een kort orgelconcerto gepland met de organisten  Evgenia Galyan en  Edward Vanmarsenille.
De 17de -eeuwse muurschildering  ‘Het Laatste Oordeel’ van Joes Van der Eenheu op de triomfboog schittert sinds vorig jaar weer in al haar glorie.

In cultuuurcentrum de Bogaard is nostalgie troef.
Met oude foto’s en affiches van verdwenen theater- en filmzalen wordt het rijke verleden van cultureel Sint-Truiden opnieuw tot leven gewekt.

De Sint-Gangulfuskerk, een driebeukige basilica uit de 11de eeuw, is de oudste kerk van de stad.
Hier zullen om 15.30 uur de organisten het Pels-orgel bespelen. 

De laatromaanse, vroeg-gotische begijnhofkerk bezit schitterende muur- en pijlerschilderingen van begin veertiende tot eind zestiende eeuw.
Het 17de- eeuwse orgel, toegeschreven aan Christian Ancion uit Hoei, is het oudste homogeen bewaarde orgel in België.
Hier staat om 17.00 uur een orgelconcert gepland met het organistenduo Evgenia Gaylan en Edward Vanmarsenille.
De leerlingen schilderkunst en monumentale kunst van de Academie Haspengouw Beeld, nu AH [beeld], laten zich inspireren door de oude muurschilderingen in secco-techniek.
Op het Begijnhofplein springt vooral de zuidoostelijke gevelrij van omstreeks 1780 in het oog.
In één van de conventhuizen, dat recent gerestaureerd werd, organiseert de AH [beeld] open ateliers in edelsmeedkunst, keramiek, grafiek en kantklossen. 

Bioscoop Roxy, later Ciné City, was zestig jaar geleden een van de eerste filmzaaltjes in Sint-Truiden.
Het pand heeft sinds kort een nieuwe bestemming, het werd als Theater Roxy heropend.
Tijdens Open Monumentendag worden een selectie van B-films getoond, die eertijds op het programma stonden. 

De Koninklijke Kunstkring laat in haar thuisbasis, de Zoutkist, een confrontatie zien tussen beeldend werk van historische leden van de kring en hun opvolgers vandaag.

Een van de waardevolste interbellumgebouwen in Sint-Truiden biedt sinds 1980 onderdak aan de  AH [beeld].
Het werd door toenmalig directeur van de tekenschool, Guillaume Govaerts ontworpen als weeshuis, meisjesschool en klooster voor de zwartzusters.
De academie zorgt voor open ateliers, workshops en brengt in een expo een terugblik op 175 jaar AH [beeld].

In de Stationsstraat bevindt zich de statige notariswoning op het huisnummer 33.

Zowel de voorgevel als het interieur van de woning geven de bezoeker een unieke kijk op het eclectische spel van bouwstijlen en hun stijlelementen.
Geheel in de geest van de belle époque wordt de bezoekers een inkijk gegeven in de soms erg eigenzinnige aankleding van een aantal kamers, zoals het vroegere ‘fumoir’ of rookkamer als getuige van de Egyptomanie. 

Te Melveren wordt de eenvoudige pijlerkapel ter nagedachtenis van Sint-Godfried van Melveren  op zijn nieuwe standplaats aan de pastorie opnieuw ingewijd door aartsbisschop-emeritus  Godfried Danneels.
De ernaast gelegen Salvator-Mundikerk, een melange van Maaslandse bouwstijl en Luikse rococo zal de ganse dag worden opengesteld.

Tenslotte kan ook de laureaat voor de Vlaamse monumentenprijs niet ontbreken op het programma. Ook dit jaar zijn doorlopend geleide bezoeken aan de gerestaureerde brouwerij / stokerij Wilderen voorzien. 

Er zijn ook 2 themawandelingen door het centrum uitgewerkt.
De ene wandeling leidt ons langs bestaande en verdwenen theater- en filmzalen, de andere langs het smeedwerk van August Vervloet aan gevels en hekwerk. 

Ten slotte is er voor de 6- tot 12- jarigen een workshop ‘muurschilderen’, verzorgd door de leerkrachten van de AH [beeld].

Met dit rijk gevulde programma hopen we alle bezoekers aan Sint-Truiden een boeiende OMD te kunnen aanbieden. Deze publicatie kan ook voor latere bezoeken een inspiratiegids blijven, net zoals de publicaties naar aanleiding van de vroegere edities van OMD.

Wij hopen u talrijk in Sint-Truiden te mogen verwelkomen! 

Els Sneijers                                                                                         
schepen voor monumentenzorg  

Ludwig Vandenhove
burgemeester stad Sint-Truiden’

Zie onder andere de tekst ‘23e editie Open Monumentendag (OMD)’ van 9 september 2011 op deze website.